پنجاهوشش سال از پردهبرداری مجسمه حکیم توس در تهران میگذرد. ۱۷ خرداد ۱۳۳۸ خورشیدی روزی بود که تندیس ۳ متری ابوالقاسم فردوسی ساخته ابوالحسن صدیقی مجسمهساز برجسته در میدان فردوسی تهران پردهبرداری شد و از آن روز تا حالا بیشتر از نیمقرن میگذرد که فردوسی اوضاعواحوال تهرانیها را از فراز این نقطه مرکزی شهر نظاره میکند.
میدان فردوسی اما پیشازاین برای اولین بار در ۱۰ مهر ۱۳۲۴ و برای ۱۴ سال نیز مزین به مجسمهای از فردوسی بود که پارسیان هند به ایران پیشکش کرده بودند و پس از نصب تندیس جدید به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران انتقال پیدا کرد تا امروز.
میدان فردوسی تهران ۱۳۳۸ خورشیدی
درست نمیدانیم که وقتی ابوالحسن خان صدیقی در سال ۱۳۳۷ کار بر روی یکی از اولین تندیسهای به شیوه واقعگرایانه ایران را به پیشنهاد انجمن حفظ آثار و میراث ملی شروع کرد، گمان میبرد اثری را پی میریزد که قرار است نزدیک به ۶ دهه با حافظه تاریخی ما همراه شود و ارجاع برجستهای به خاطره جمعی نسلهایی از ایرانیها شمرده شود. اتفاقی که حالا افتاده و در این میان به اثبات رسیده؛ علاوه بر جایگاهی که حکیم سخن در میان ایرانیها دارد، قدرت و شیرینی مجسمه ابوالحسن خان هم نقشی غیرقابلانکار بازی میکند.
مجسمه فردوسی ساخته ابوالحسن صدیقی
در تأیید این جایگاه سعید شهلاپور مجسمهساز باسابقه کشورمان معتقد است؛ حالا مجسمه فردوسی به یک الگو تبدیل شده و هرکس بخواهد مجسمه شاعری را بسازد از آن الگو میگیرد. شهلاپور در توضیح علت مقبولیت این اثر در میان مردم میگوید: اگر مجسمهای که از یک فرد شناختهشده ساخته میشود بهویژه در حوزه مجسمههای شهری چشمگیر باشد برای مردم جذابیت دارد و به الگوی آنها تبدیل میشود. درست است که هیچکدام از ما چهره واقعی فردوسی را ندیدهایم، اما چون مجسمهای که ابوالحسن صدیقی از این شخصیت ساخته، به لباس و آداب و رسوم محیط و زمانی که فردوسی در آن زندگی میکرده توجه شده و به همین دلیل این اثر در نگاه بیننده باورپذیر و قابل قبول به نظر میآید.
ابوالحسن صدیقی سازنده مجسمه حکیم توس
قدرتالله عاقلی دیگر هنرمند مجسمهساز کشورمان هم اعتقاد دارد؛ اگر بیشتر روی شخصیتپردازی مشاهیر تأکید شود، مجسمه تأثیرگذارتر و ماندگارتر خواهد بود، درست مثل مجسمه میدان فردوسی که باعث شده الان فردوسی را به این شکلی که صدیقی معرفی کرده است بشناسیم. درواقع چون در این اثر اکسپرسیو فردی و انرژیای که از شعر شاعر دریافت میشود در مجسمهاش دیدنی است، موجب شده تا این اثر در ذهن بماند و حافظه نسل بعد را هم شکل دهد.
این هنرمند زمان را عامل تعیینکنندهای برای قضاوت نهایی در مورد پذیرفتن یک اثر هنری در میان مردم میداند و باور دارد؛ بهمرور زمان مردم با استقبال یا عدم استقبالشان موجب ماندگاری یا از صحنه خارج شدن آثار هنری میشوند.
هرچه باشد حالا مجسمه ابوالحسن خان از حکیم ابوالقاسم، بیگزند از باد و باران، از قضاوت زمان سربلند بیرون آمده و در شصتوپنج سالگی، یکبار دیگر شمایلی از وحدت هنرمند و اثر هنری را پیش روی ما میگذارد و این برای شهری که بهسرعت و بیمهابا کالبد از داشتههای فرهنگیاش تهی میکند غنیمتی باارزش بهحساب میآید.
منبع خبر : هنرآنلاین