معتبرترین جشنواره‌های بین‌المللی به ویژه‌های جشنواره‌های هنری درباره فیلم و موسیقی به تندیس‌هایشان شناخته شده‌اند. تندیس‌هایی به اشکال مختلف؛ در جشنواره بین المللی فیلم فجر هم تندیس سیمرغ بلورین داده می‌شود. بیشتر تندیس‌های اهدایی در جشنواره‌های هنری به تندیس‌های حجمی معروف است که روش‌های ساخت مختلی دارد
معتبرترین جشنواره‌های بین‌المللی به ویژه‌های جشنواره‌های هنری درباره فیلم و موسیقی به تندیس‌هایشان شناخته شده‌اند. تندیس‌هایی به اشکال مختلف؛ در جشنواره بین المللی فیلم فجر هم تندیس سیمرغ بلورین داده می‌شود. بیشتر تندیس‌های اهدایی در جشنواره‌های هنری به تندیس‌های حجمی معروف است که روش‌های ساخت مختلی دارد. اگر تا پایان این مطلب همراه ما باشید، به صورت کامل این موضوعات را بررسی خواهیم کرد .
تندیس چیست؟
تندیس در اصل به پیکرتراشی گفته می‌شود، هنری که از دوران باستان وجود داشته است و در دوران رنسانس رونق زیادی گرفت. هنری که به تراش چوب یا سنگ و ساخت پیکره یک انسان، حیوان یا شی گفته می‌شود و نمایی جامد و صامت از یک موجود خلق می‌کند، به هنرمند این کار هم پیکرتراش گفته می‌شود. یکی از نمونه‌های بی‌نظیر تاریخی در کشور خودمان پیکره شاپور یکم ساسانی است که از 240 تا 272 میلادی حکمران ساسانیان بود است، پیکره این شخص در دهانه غاری به نام خودش اثری شگفت‌انگیز را به نمایش گذاشته است. اگر سری به شهر باستانی بیشاپور در 14 کیلومتری کازرون زده بزنید حتما از این اثر هم بازدید کنید. این پیکره حدود 7 متر ارتفاع دارد، پهنای شانه‌ها دو متر بوده و نقش و نگاری که در اجزای صورت و شمایل شمشیر و غیره به کار رفته از چنان ظرافتی برخوردار است که گویا با بهترین تکنولوژی‌های امروزی این پیکر تراشیده شده است.
پس در حقیقت تندیس و تندیس‌سازی یک مفهوم بزرگ است که شامل پیکرتراشی هم می‌شود. اما این روزها وقتی از تندیس صحبت می‌شود، منظور هدیایی است که به منظور تمجید و تقدیر از زحمات یک سری افراد به آن‌ها اهدا می‌شود. برای همین ساخت تندیس‌ها امروزه خود به صنعتی پررونق تبدیل شده است، با رشد و توسعه انسان، استعدادهای او بیشتر بروز کرده، به همین ترتیب رشته‌های مختلف علمی و هنری و کاری و ورزشی و غیره نیز وسعت یافته و وجود انسان‌های موفق در این عرصه‌ها باعث رشد و گسترش جشنواره‌ها برای نمایش هنرها و تخصص‌های افراد شده و همین امر نیز منجر به رونق صنعت تندیس‌سازی شده است. در گذشته پیکرها از چوب و سنگ تراشیده می‌شد اما امروزه می‌توان از مواد مختلف دیگری هم استفاده کرد. برای ساخت تندیس‌ها علاوه بر چوب و سنگ، از انواع فلزات از فلزات گرانبها گرفته تا فلزاتی مثل مس و برنج می‌توان بهره برد. علاوه بر این‌ها موادی مانند پلکسی گلاس، فایبرگلاس، رزین و غیره نیز در ساخت تندیس‌ها استفاده می‌شود
تفاوت تندیس، سردیس، تندیسک
تفاوت تندیس و سردیس و تندیسک در تراش قسمت‌هایی از حجم بدن انسان یا حیوان است. البته منظور ما از تندیس سازی، یک مفهوم کلی است که هر چیزی را شامل می‌شود حتی به جایزه کفش طلایی که به بهترین بازیکنان فوتبال در دنیا اهدا می‌شود هم تندیس گفته می‌شود. اما مفهوم هنری هریک از این واژه متفاوت است، چراکه سردیس به تراشیدن قسمت‌های سر و شانه‌های یک شخص یا سر یک حیوان گفته می‌شود. تندیس معمولا به مجسمه کاملی از یک انسان یا حیوان گفته می‌شود و تندیسک هم به مجسمه‌های کوچک گفته می‌شود. اما در صنعت تندیس سازی، ساخت هر شکلی برای تقدیر و قدردانی از افراد را تندیس می‌گویند.
تندیس حجمی چیست؟
اگر به مثال‌هایی که در بالا گفته شد مثلا تندیس سیمرغ بلورین، جایزه توپ طلا یا کفش طلا برای بازیکنان برتر فوتبال در دنیا و مواردی شبیه به این توجه کنید اشکالی از حجم واقعی یک شی، انسان یا حیوان را مشاهده می‌کنید. مثلا کفش طلا، ساخت یک کفش طلایی است نه حکاکی آن روی یک صفحه، در حقیقت یک شی سه بعدی است. ساخت هر چیزی به شکل سه بعدی آن را تندیس حجمی می‌گویند. البته تندیس‌های غیرحجمی نیز وجود دارد.
چگونه یک تندیس حجمی ساخته می‌شود؟
طبعا برای هرکاری ابتدا نمونه ماکتی آن ساخته می‌شود. در ساخت تندیس‌های حجمی نیز شما پس از سفارش محصول و اینکه چه چیزی در نظر شما است، هنرمندان در کارگاه‌های ساخت تندیس اول یک نمونه ابتدایی از تندیس حجمی را با استفاده از گل و گچ و مقوای خیس و غیره طراحی می‌کنند. ریزه‌کاری‌ها و ظرافت‌هایی که مورد نیاز است را روی طرح اجرا می‌کنند، اندازه‌ها و مقیاس‌های مورد نظر مشتری را پیاده‌سازی می‌کنند. سپس بسته به اینکه شما از چه جنسی تندیس را سفارش دهید، روی متریال اصلی اجرا می‌شود. مثلا اگر تندیس شما چوبی باشد نمونه ماکت روی چوب اجرا می‌شود یا اگر متریال شما فلز باشد با استفاده از برش فلزات یا ریخته‌گری فلزات حجم مورد نظر درست می‌شود پس از آن پرداخت و آبکاری است. در مواردی مثل تندیس‌های شیشه‌ای و همچنین تندیس‌های فایبرگلاس و پلکسی گلاس با استفاده از دستگاه‌های مخصوص لیزی برش‌ها داده می‌شود.
شیوه‌های ساخت تندیس حجمی
با پیشرفت علم و تکنولوژی، ساخت تندیس‌ها هم مکانیزه شده است، اما به صورت کلی چند روش برای ساخت تندیس‌ها استفاده می‌شود، در گذشته از حجاری و کنده کار برای این کار استفاده می‌شد. به این صورت که روی توده‌ای از چوب یا سنگ یک شکل تراشیده می‌شد، این کار همچنان انجام می‌شود اما نه در صنعت تندیس سازی بلکه مستقلا به صورت یک هنر ادامه یافته است که بسیار هنر ارزشمند و گرانقیمتی است چرا که کار دست هنرمند است. اما به روش دیگر این کار جفت کاری گفته می‌شود که قطعات پیش ساخته را به وسیله جوش به هم متصل کرده و نمای اصلی را ایجاد می‌کنند. نوع دیگری از شیوه ساخت به ریخته‌گری است که مخصوص تندیس‌های حجمی فلزی است. مثلا در ساخت مجسمه‌های برنجی بعد از آنکه ماکت چوبی یا سنگی آن ساخته شد، قالب آن حجم مورد نظر ساخته می‌شود؛ این قالب می‌تواند از مواد مختلفی همچون سیلیکون ساخته شود، بعد از اینکه قالب تندیس ساخته شد، مواد درون قالب ریخته شده و با انجام مراحلی روی آن شکل اصلی تندیس ساخته می‌شود. صیقل دادن و آبکاری و پرداخت تندیس نیز مراحل بعدی کار است، سپس تندیس روی پایه‌ای مناسب آن نصب شده و ریزه کاری‌ها روی آن انجام می‌گیرد.
چرا تندیس حجمی برای جشنواره‌های هنری مناسب است؟
تندیس سازی خودش یک هنر است و چه چیزی بهتر از اینکه در جشنواره‌های هنری اثری متناسب با آن به شرکت‌کنندگان و نفرات برتر اهدا شود؟ معمولا جشنواره‌های هنری نمادی دارند که با آن شناخته می‌شوند، بنابراین درکنار جوایز نقدی و لوح تقدیر، تندیس حجمی از نماد آن جشنواره هنری نیز به نفرات برتر اهدا می‌شود
